योग ग्रंथ अभ्यास : विषयोग - 8 .  Path 25,   28 AUGUST 2024

सारांश 

प्राणीजीवन अमिबा पासून सुरु झाले. तेव्हाच्या शरीर रचनेत त्या त्या वेळच्या बऱ्या– वाईटाचे परिणाम त्या त्या वेळी मिळण्याची सोय होती. त्या क्षणालाच परिणाम भोगावे लागत असत. आणि त्यामुळे तत्पर राहून त्या वेळचे प्राणी जीवन असे परिणाम त्या त्या ठिकाणी, वेळी भोगून टाकत असत. 

प्राणीजीवनात तथाकथित प्रगती झाली . ती मनुष्य शरीरापर्येत पोहोचली. तसतसे हे परिणाम अप्रत्यक्ष उशिरा व्हावेत अशा यंत्रणांनी शरीररचना गुंफली गेली. अर्थात हा जो बदल झाला तो उत्क्रांती  तत्व म्हणजेच मनाची इच्छा यानेच झाला असणार. 

म्हणून आपल्या ए .एन. एस. च्या कार्य पद्धतीबद्दल आश्चर्य करण्या पेक्षा आहे ती परिस्थिती समजून घ्यावी,म्हणजे निदान पुढचा मार्ग जो निघायचा तो निघेल. या पार्श्वभूमीवर आपल्याला शरीराचा अभ्यास करायचा आहे. जाळ्यात कसे अडकलो ते कळल्याशिवाय सुटका कशी होईल?

Sympethetic and Parasympethetic nervous system and energy expenditure. आणि त्यामुळे शरीरात निर्माण होणारा शक्ती असमतोल पाहून त्याची कारणे काय यावर काही चिंतन केले आहे. 

भावना / वासना हि कशी सर्व व्याप्त आहे याची काही वेदकाळातील  व अन्य उदाहरणे दिली आहेत. ती देतांना ते म्हणतात: नैसर्गिक काम भावना विपरीतपणाने दडवून ठेऊ नये. आणि ती दडवून ठेवली तर त्यालाच विपरीतपणा’ (आधुनिक काळाच्या नावाने), म्हणू नये. मात्र याचा अर्थ असा नाही की ‘अनैतिकपणाला’ प्रतिष्ठा असावी. काम विकार जर नैसर्गिक सहजतेने बाजूला सारता येत नसेल,  तर  आणि तेव्हा जास्तीत जास्त नीतिबंधने पाळून आत्मोन्नती करून घ्यावी. 

सविस्तर पाठात ऐकावे.  

विजय रा. जोशी.