योग ग्रंथ अभ्यास : विषयोग - 4 .  Path 21  dt 31 July 2024 

सारांश :

अखिल मानव जातीचा विचार , उत्क्रांती सुटण्यासाठी की अडकण्यासाठी ?

अज्ञानामुळे जन्म-मरणाच्या बोगद्यात अजड (मन) कसे / का अडकले ?

आपण पाहातो, एखादं घराणं, राजघराणं, संस्कृती,  उंचावर चढली; मोठी झाली की ती परत - खाली आली, परत वर चढली, परत खाली आली, असं का झालं हे कळण्यासाठी, 'विश्वाचे  मूलभूत नियम (fundamental laws) जे आहेत, निसर्गाचे मूळ नियम, ते लक्षात घेतले पाहिजेत.

आपल्या आयुष्यात. त्यागाने पुष्कळ भोग निर्माण होतात असं करत करत आपण पुढे गेलो, तर एकदम निराळे आपल्याला प्रत्यय येतील. खाली-वर, असं होत जाणार आहे. अशा परिस्थितीमध्ये, मूळ प्रक्रिया ज्या आहेत, त्या समजून घेणे महत्वाचे असते. 

विकारयुक्त मन हे हे जिवाच्या पहिल्या अवस्थेपासून माणसाच्या तथाकथित प्रगत अवस्थेपर्येत प्रेरक म्हणून पुढे पुढे होत गेलेले आहे, ही गोष्ट निश्चित. त्यामुळे कामविकार हा सुद्धा मुळापासूनच मनात असल्याशिवाय  तो वळणे, वळणे घेत माणसाच्या सध्याच्या अवस्थेपर्येत आलेला नाही. 

ष‌ड्विकारामुळे पेशी दुःखी , सहा सुखविकारात पेशींना धक्के बसतात. गती नियमाप्रमाणे पेशींकडून प्रतिधक्के सुरु झाले की व्यक्तीमन त्याला रोग म्हणते.

उत्क्रांती प्रक्रियेत मनाची अधिकाधिक सुखाची इच्छा  ही  एकमेव स्वार्थ प्रक्रिया प्रेरणा , म्हणून शारीरिक उत्क्रांती ही मनाच्या प्रेरणेवर घडली असं तर्क सांगतो. 

विजय रा. जोशी.